یكی از اسلحه های قدیمی و عجیبی كه تا كنون بشر ساخته بومرنگ است. واژه ی بومرنگ از قبیله ای در « ویلز جنوبی جدید » به یادگار مانده كه مردم آن جا از روزگار قدیم این اسلحه را به همین نام می خواندند.
گرچه بومرنگ چیزی بیش از یك چماق سر كج نیست، ولی سال ها علم را دچار معما ساخته بود. كسی نمی دانست چرا و چگونه وقتی كه آن پرتاب می شود این گونه در هوا چرخ می خورد.
اسلحه بومرنگ را قبایل وحشی استرالیا، شمال شرقی افریقا و جنوب هندوستان و نیز سرخ پوستان « هوپی » در آریزونا، به كار می بردند.
بومرنگ، بر دو نوع است:
1-بومرنگی كه باز می گردد.
2-بومرنگی كه باز نمی گردد.
بومرنگی كه باز نمی گردد شكلش تقریباً راست بوده، وزنش هم سبكتر از بومرنگ نوع اول است.
این نوع بومرنگ اسلحه كشنده ای است و می گویند بومیان با پرتاب آن می توانند حیوان كوچكی را از وسط دو نیم كنند.
اما بومرنگی كه باز می گردد همان است كه در جهان بیشتر شناخته شده. بومیان استرالیا بیشتر آن را اسباب بازی می دانند نه یك اسلحه جدی. البته گاهی با پرتاب آن پرندگان كوچك را می كشند.
این نوع بومرنگ از چوب سفتی ساخته می شود. شكلش خمیده است، به طوری كه زاویه ای بین 90 تا 120 درجه تشكیل می دهد. یك طرف آن صاف و پهن است ولی طرف دیگرش را كوژ ساخته اند.
بازوان شخص پرتاب كننده، بر خلاف جهت یكدیگر، خیلی كم خم می شوند به طوری كه نسبت به سطح هموار فرضی كه از مركز بومرنگ امتداد می یابد باید فقط حدود 2 درجه فاصله داشته باشد. آنگاه بر اثر فشار هوایی كه بر سطح محدب بومرنگ وارد می آید و نیز به كمك تابی كه به هنگام پرتاب شدن بر می دارد، دایره ای در فضا می سازد كه دوباره به سوی پرتاب كننده اش، باز می گردد. خانه به دوشان وحشی استرالیا با پرتاب بومرنگ صحنه بسیار جالبی پدید می آورند. آنان به گونه ای آن را پرتاب می كنند كه تا 10 متر در خط مستقیم می رود، سپس دایره ای به قطر 15 متر در هوا می سازد و دوباره به سوی پرتاب كننده باز می گردد. آنان حتی می توانند بومرنگ را به گونه ای پرتاب كنند كه نخست با زمین تماس بگیرد، سپس در هوا دایره ای بسازد و آن گاه به سوی پرتاب كننده باز گردد.
بومرنگ را در حالی كه مچ دست به طرف پایین خم شده پرتاب می كنند.
در ضمن، برخی از بومرنگ ها چنین شهرت گرفته اند كه می توانند پیش از بازگشت، 130 متر در هوا سیر كنند .
اصلا بومرنگ چيست؟
وقتي از بومرنگ صحبت ميكنيم، يك شيء خميده به ذهنمان ميآيد كه وقتي آن را پرتاب ميكنيم، دوباره به طرف ما برميگردد. اما حقيقت اين است كه دو نوع بومرنگ وجود دارد. بومرنگهايي كه ما با آنها آشنا هستيم، همان بومرنگهاي بازگشتكننده هستند كه از جنس چوب يا پلاستيك يا هر ماده سبك ديگري ساخته ميشوند. اين بومرنگها معمولاً دو جزء يا دو بال دارند، البته امروزه ميتوانيد بومرنگهايي با سه يا چند بال پيدا كنيد. بيشتر بومرنگهاي بازگشتكننده سي تا شصت سانتيمتر طول دارند و بيشتر براي ورزش و بازي استفاده ميشوند. در صورتي كه اين بومرنگها به شكل صحيح پرتاب شوند، يك مسير دايرهاي را در هوا طي ميكنند و سپس به نقطه شروع برميگردند، اما اين بومرنگها براي شكار مناسب نيستند، چرا كه اولاً هدفگيري با آنها مشكل است و ثانياً در صورتي كه به شكار برخورد كنند، ديگر برنميگردند!
اما يك نوع ديگر از بومرنگها هستند كه اصلاً براي برگشتن طراحي نشدهاند. البته اين بومرنگها هم از نظر ظاهري يك چوب خميده هستند، اما بزرگتر و سنگينتر و معمولاً بيش از يك متر طول دارند. بال اين بومرنگها طراحي خاص بومرنگهاي بازگشتكننده را ندارد و به همين دليل به نقطه اول خود برنميگردد، اما به خاطر شكل خميدهاي كه دارد، به راحتي در هوا پرواز ميكند و قادر است مسافت نسبتاً زيادي را با سرعت خوبي طي كند. از طرفي هم نشانهگيري با آن راحتتر است. به همين دليل اين بومرنگها براي شكار مورد استفاده قرار ميگيرند.
چرا بومرنگ پرواز ميكند؟
اگر شما يك تكه چوب معمولي را پرتاب كنيد، هيچ گاه به خوبي بومرنگ پرواز نميكند. مهمترين نكته اين است كه بومرنگ برخلاف يك چوب معمولي از دو بال تشكيل شده است. اين باعث ميشود كه بومرنگ حول نقطه وسط دو بال خود بچرخد كه باعث تثبيت حركت آن در هوا ميشود. به همين دليل بومرنگها نسبت به يك تكه چوب معمولي مسير طولانيتري را طي ميكنند و به خوبي پرواز ميكنند.
بال بومرنگ صاف نيست، بلكه مانند بال هواپيما، يك طرف آن صاف و طرف ديگر آن محدب است. اين مسئله باعث ميشود حركت مولكولهاي هوا در سطح محدب آن سريعتر از سطح صاف آن باشد. بنابراين بين دو سطح آن اختلاف فشار هوا ايجاد ميشود. به همين دليل زماني كه بومرنگ در حال حركت است، به علت وجود فشار هواي بيشتر در يك طرف، به سمت ديگر هل داده ميشود. اما اگر دقت كنيد، متوجه ميشويد كه بومرنگ بيش از هر چيز شبيه ملخ هواپيما يا هليكوپتر است كه به جايي متصل نشده باشد. همان طور كه ميدانيد، ملخ هواپيما و هليكوپتر، باعث حركت مستقيم و رو به جلو در جهت محور ملخ ميشود. بنابراين در صورتي كه بومرنگ را به طور عمودي گرفته و پرتاب كنيم، به سمت راست يا چپ حركت ميكند و برعكس در صورتي كه آن را به طور افقي بگيريم، به سمت محور خود، يعني به طور عمودي و مثل يك هليكوپتر بالا ميرود تا از چرخش بايستد و نيروي جاذبه آن را به زمين برگرداند. با اين حال ميدانيم كه عملاً حركت بومرنگ به اين شكل نيست. چرا؟
چرا بومرنگ برميگردد؟
برخلاف ملخ هليكوپتر و هواپيما كه زماني شروع به چرخش ميكند كه خود وسيله كاملاً ساكن باشد، شما بومرنگ را .پرتاب" ميكنيد. بنابراين بومرنگ علاوه بر حركت چرخشي ملخ، يك حركت چرخشي در هوا هم دارد. هر كدام از لبههاي بومرنگ كه در سمت بالاي محور چرخش آن قرار داشته باشد، در جهت پرتاب بومرنگ ميچرخد و سرعت چرخش آن با سرعت حركت بومرنگ جمع ميشود، در حالي كه لبه ديگر در خلاف آن جهت ميچرخد. اين به آن معناست كه با اينكه هر دو لبه با يك سرعت ميچرخند، اما سرعت حركت يكي در هوا بيشتر از ديگري است. اين تفاوت سرعت باعث ايجاد دو نيروي متفاوت از سمت دو بال بومرنگ ميشود و برآيند اين دو نيرو، نيرويي ميشود كه از سمت بالاي محور چرخش به بومرنگ وارد ميشود. حالا براي امتحان، يك چرخ برداريد و وقتي در حال چرخيدن است، نيرويي از سمت بالا به آن وارد كنيد. چه اتفاقي ميافتد؟
چرخ به سمت راست يا چپ منحرف ميشود، يعني نيرويي كه به جسمي ساكن وارد ميكنيد با نيرويي كه به همان جسم در حال چرخش وارد ميكنيد، دو اثر كاملاً متفاوت دارد. دليل آن هم اين است كه قبل از اينكه نيرو بتواند اثر كند، نقطه اثر آن به علت چرخش چرخ ميچرخد و در حقيقت نيرو به جاي بالا از سمت جلو وارد ميشود. همين مسئله در مورد بومرنگ نيز صادق است، يعني نيرويي كه در اثر عدم تساوي سرعت حركت دو بال در هوا ايجاد شده، اگرچه از سمت بالا به بومرنگ وارد ميشود، اما باعث ميشود بومرنگ به سمت چپ يا راست منحرف شود. به اين ترتيب بومرنگ كم كم به يك سمت چرخيده و با طي كردن يك مسير دايرهاي، به دست شما برميگردد.
بومرنگ را ميتوان به شيوههاي متفاوتي پرتاب كرد، اما نكته مهم اين است كه آن را درست پرتاب كنيد، يعني با توجه به نيروهايي كه به آن وارد ميشود، با يك سرعت و زاويه مناسب آن را طوري پرتاب كنيد كه يك مسير دايره شكل را طي كرده و به دست شما برگردد. در حقيقت شكل و طراحي مناسب بومرنگ فقط نيمي از كار است. بومرنگ خودش پرواز نميكند، شما بايد آن را درست پرتاب كنيد!
بومرنگ از كجا آمده؟
در واقع ساختن بومرنگ فقط يك اتفاق بوده است. انسانهاي اوليه از تكههاي چوب براي شكار استفاده ميكردند و در طبيعت هم چوب منحني زياد پيدا ميشود. احتمالاً آنها كم كم به اين نتيجه رسيدهاند كه چوبهاي منحني بهتر از چوبهاي معمولي پرواز ميكنند، در نتيجه شكل دادن به چوبها را آغاز كردند. به اين ترتيب اولين بومرنگها كه البته بازگشتكننده نبودند، ساخته شدند. قديميترين بومرنگي كه تاكنون پيدا شده، مربوط به بيست هزار سال قبل است و توسط مردم لهستان ساخته شده است. راجع به تاريخچه بومرنگهاي بازگشتكننده اطلاعات زيادي در دست نيست، اما معمولاً استرالياييها را صاحب اين اختراع ميشناسند، شايد يك مرد استراليايي يك روز بومرنگي ساخت كه به طور اتفاقي زاويه دو بال آن كمتر بود و بومرنگ ميتوانست دور بزند... شايد... به هر حال بومرنگها برميگردند!
:: موضوعات مرتبط:
دانستنیها ,
,
|
امتیاز مطلب : 54
|
تعداد امتیازدهندگان : 17
|
مجموع امتیاز : 17